نقش شیعیان چه در کشورهایی که اکثریت جمعیت را تشکیل می دهند و چه در کشورهایی که اقلیت قابل ملاحظه ای را به وجود می آورند‘ در رویدادهای قرن بیستم‘ نقشی تعیین کننده بوده است. ایران تنها کشوری است که ا زقرن 16 میلادی مذهب شیعه مذهب رسمی کشور بوده است اما در عراق این اکثریت به اندازه یک اقلیت غیر مسلمان هم به حساب نیامده است. تلاش برای حفظ یک حکومت سنی در عراق باعث تعارض بی وقفه بین رژیمهای سیاسی و پیرامون اجتماعی در این کشور شده است. در لبنان هم تضییع حقوق شیعیان یکی ازعوامل تنشهای اجتماعی و سیاسی در این کشور بوده است. اما در سوریه از سال 1970 به بعد اقلیت شیعیان علوی قدرت را قبضه کردند و این حاصل کشمکش طولانی بین اقلیتهای قومی و مذهبی در این کشور بوده است. نقش شیعیان در رویدادهای منطقه ای مثل جنگ اعراب و اسرائیل و چالشهای ناشی از ظهور و سقوط ناصریسم نیز حائز اهمیت است. مقاله حاضر در پی روشن ساختن این نقش و پیدا کردن جایگاه ساختاری شیعیان در منازعات اجتماعی و سیاسی خاورمیانه است.
)