اگرچه منطقه گرایی از اوایل دهه 1950 در ادبیات روابط بین الملل مطرح شد، اما تحلیل موضوعات منطقه ای خاورمیانه و خلیج فارس تا اواخر دهه 1960 توجه این گروه از نظریه پردازان را به خود جلب نکرد. از سوی دیگر، باید تاکید داشت که نظریه پردازان اولیه منطقه گرایی، تمامی تلاش خود را بر سازماندهی اراده سیاسی رهبران منطقه ای برای مشارکت اقتصادی کشورها متمرکز کردند؛ در حالی که منطقه گرایانی که موضوعات خاورمیانه و خلیج فارس مورد توجه و تحلیل قرار داده بودند، رهیافت خود را برای سازماندهی مدل های همکاری امنیتی طراحی کرده بودند. اگر چه فرآیندهای منطقه گرایی در خاورمیانه و خلیج فارس رویکرد امنیت محور دارند، اما تاکنون شکل بندی امنیتی مشخص مورد، پذیرش واحدهای سیاسی آن قرار نگرفته است. چنین وضعیتی را می توان عامل اصلی شکل گیری «معضل امنیتی» در منطقه دانست.